Hiçbir şey istemiyorum ve hiçbir şey için umutlanmıyorum…
Uyarmaya zaman yok ve zaman için zaman yok…
Bu yazgıya teslim olamam ve ona karşı direnemem…
Ağustos ayında mıyız? Evet, Ağustostayız.
Bir kuşatmaya döndü savaş…
Neden seçtim burada yaşamayı?…
Kahve kokusunu istiyorum… Kahve, benim gibi bir tiryaki için, günün anahtarıdır. Kahve sessizliğidir sabahın… Elin aynasıdır kahve…
Söyledik ayrılacağımızı… Neden öyleyse köpük ve dalgaları silahlandırıyorlar bu ağır top ateşiyle…
Öldürmek katil için, savaşmak savaşçı için, şarkı söylemek kuşlar için. Bana gelince, kestim arayışımı simgesel dil peşindeki…
Kim diyor suyun rengi, tadı, ya da kokusu yok diye?…
Aniden sessizleştiler kuşlar… Gökyüzleri güvenli değil artık…
Dondu zaman. Oturuyor üstümde, boğarak beni…
Parmaklarımın arasından geçiyor jetler. Yarıyorlar ciğerlerimi… Geçemeyecekler bedenlerimizde can kaldığı sürece…
Ve nerede benim iradem?…
“Siz yabancısınız burda” söylerler ona orda. “Siz yabancısınız burada” söylerler onlara burda.
Rüşvet verilemez midir tarih?…
Hiç kimse istemiyor unutmak. Daha doğrusu, hiç kimse istemez unutulmak. …
Yeterli unutkanlık yok mu onlar için unutmaya?…
Fatihler kadirdir her şeye …
Nasıl yazabilir bir el, eğer bilmiyorsa kahve yapmakta nasıl yaratıcı olabileceğini?…
Hiçbir kahve değildir diğeri gibi. Her evin kendi kahvesi vardır ve her elin de, çünkü hiçbir ruh benzemez diğerine… Bir mekandır kahve… İnsanlığın sütü. Coğrafyadır kahve… Aceleyle içilmemelidir kahve… Zamanın kızkardeşidir o…
Nerede gazete? Yükseliyor jetlerin isterisi. Çıldırdı gökyüzü…
Nereyi vuracaklar bundan sonra?…
Neden kağıt arıyorum her yönde çökerken binalar?… Bu cehennemin ortasında bir kağıt arayan kişi, bir yalnız ölümden toplu ölüme koşuyordur…
Yalan söylüyorum kendime… İşin gerçeği, bu yıkıntıların arasına düşmekten duyduğum dehşettir…
Fakat neden bu denli ilgiliyim bedenime ne olacağından ve nerede son bulacağımdan? Bilmiyorum.
Çok iyi düzenlenmiş bir cenaze töreni istiyorum… dostlarımın omuzlarında taşındığım… Ve kırmızı ve sarı güllerden çelenkler istiyorum.
Sevmem ucuz pembe rengi, ve istemem menekşeleri, çünkü yayar onlar ölümün kokusunu.
Sakin, düzenli bir cenaze istiyorum…
Ne iftira, ne küfür ve ne de kıskançlık. Benim için daha da iyi olacak, çünkü ne eşim ne de çocuklarım var…
İyi ki yalnızım, yalnızım, yalnız. Şık bir tabut istiyorum, içinden yas tutanları gizlice gözetleyebileceğim… Nasıl durduklarına, yürüdüklerine ve nasıl iç çektiklerine bir göz atmak istiyorum.
Ayrıca, onların alaycı yorumlarına da kulak misafiri olmak istiyorum: “ O kadın düşkünüydü .” “Giysilerinin seçiminde biraz züppeydi.”… “Fransız Rivierasında bir sarayı, İspanya’da bir villası vardı, ve Zürih’te gizli bir banka hesabı vardı…”
“Kadınlara yalan söyleme alışkanlığı vardı.”
“Şair öldü ve şiiri de onunla birlikte.” “Ne kaldı ondan geriye?”… “Burnu büyüktü, dili de öyle…”
Gülümseyeceğim tabutumda ve söylemeye çalışacağım: “Yeter!”…
Fakat ölmek istemiyorum bu yıkıntıların altında… Açık bir sokakta ölmek istiyorum…
Su nedir?… Su şu gerçek havadır, damıtılmış, elle tutulabilir, algılanabilir, ışığa doymuş olan…
Suyun sesi özgürlüktür. Suyun sesi insanlığın kendisidir.
Yeter! Ne istiyorsunuz bizden? Biliyoruz güçlüsünüz bizden, ve biliyoruz yeni savaş uçaklarınız ve daha yok edici silahlarınız var? Öyleyse, ne istiyorsunuz bizden? Yeter!…
Birden bire Feyruz’un sesi yükselir radyodan: “Seviyorum seni, ah Lübnan…”
Nedir benim adım? Kim verdi bana adımı? Kim çağıracak beni Adem diye?
Biz anlayamadık Lübnan’ı. Asla anlayamayacağız Lübnan’ı…
Elimizde miydi farklı biçimde görmek?…
Altyapımız maneviyattır bizim… Ve istemiyorum doğru bir cevap doğru bir soru istediğim kadar…
Sınırlarda, sınırlarda ilan edildi savaş…
Kalmadı bizim için hiçbir ölüm, ölümün ölümünden başka.
Yapayalnız!… Artık bir ülkem yok: Artık bir bedenim yok…
Neyin peşindeyim?… Bir dil arıyorum üstüne yaslanabileceğim ve onun benim üstüme yaslanabileceği…
Beyrut bir özgürlük atölyesiydi. Duvarları çağdaş dünyanın bir ansiklopedisini taşıdı: Poster yapmak için bir fabrikaydı…
Yüzler duvarlardaki… Sloganlar…
Kim uyuyabilir bu savaş jetleri sürülerinin altında?…
Merak ediyorum öğrenmeyi, bir şairin nasıl yazabileceğini, bu dil için nasıl sözcükler bulabileceğini?….
“Söyle bana, neden genç kadınlar tahrik olurlar en kötü koşullar altında? Aşk zamanı mı bu? Yoksa ani bir arzunun zamanı mı?…
“Ayrılmayacağım” derim ben, “çünkü bilmiyorum nereye gideceğimi…”
Dayanma için çağrıda bulunuyorum… Hayır: Önemli olan tutunmaktır. Tutunmak kendiliğinden bir zaferdir.
Ve ne olacak ondan sonra? Yeni bir çağ başlayacak.
Şimdi benim için şiirde bir rol yok. Şiirin dışındadır rolüm. Burda olmaktır rolüm, yurttaşlarla , direnenlerle…
İhtiyaç duyulan insani bağlanmadır…
Tekrar hücum ettiler. Hücum ettiler tekrar. Nedir bugün? Tarihin en uzun günü mü? Elimde denizden bir dalga…
Nedir bu şeyin adı? Bir vakum bombası… Bugünde, Hiroşima bombasının yıldönümünde, vakum bombası deniyorlar üstümüzde, ve deneyleri başarılı…
Hiroşima yarındır. Yok hiçbir şey cinayet müzesinde katilin ismini gösteren…
Kayar sözcükler hafızam ve parmaklarımdan. Unuttum alfabeyi. Tek hatırladığım altı harftir sadece: B-e-y-r-u-t…
Var mı bir bombanın torunları? Biz. Var mı bir şarapnel parçasının dedeleri-nineleri? Biz…
Nasıl da yalnız hissediyorum kendimi burada!…
Her şeyin ötesinde, beyaz olmalısın. Çünkü özgürlük ve hayatın kendisinden daha değerli bir şey var. Nedir o? Beyazlık…
Hayır, yenilginin birden çok babası vardır…
Futbol. Nedir bu sihirli çılgınlık, korkuyu bir buçuk saat akıya alan, beden ve ruh içinden, şiirden, şaraptan hatta tanımadığınız bir kadınla ilk karşılaşmanızdan daha çok insanı kendinden geçirerek akıp giden?…
Bu yokluktan daha zalim bir şey var mıdır?…
Kalmadı geriye hiçbir şey bize, delirmenin silahından başka . Olmak ya da olmamak…
Kim yazacak öyleyse dibin tarihini? Yosunun tarihini? Kim yazacak tarihini, kardeşten doğuşunu düşmanın ve kardeşin düşmana girişini?…
Koruyacak mı beni hafıza bu tehditten?…
Kaç kadın var içinde… Kaç kadınsın sen?…
Bilmiyorum, bilmiyorum bütünüyle neden annemi hatırladığımı?…
“Öldürür herkes diğerini dışında pencerenin”…
Bir insan yalnız el değmemiş sahrada…
“Ne zaman öpeceksin beni?… “Neden bu kadar çok yağıyor?”
“İçimde kalman için.” Tutkudan doğan tutku. Durmayan bir yağmur. Söndürülemeyen bir ateş. Sonsuz bir beden. Kemikleri ve karanlığı aydınlatan bir arzu.
Uyumadık gece…
Sonra havayı serinleten, bizi terleten ter…
Bilmiyorum, bilmek istemiyorum dedim.
Fakat Euripides ve Shakesperae’nin oyunlarını sevdiğimi biliyorum.
Kızarmış balık, haşlanmış patates, Mozart’ın müziği ve Hayfa kentini severim.
Üzümü, seviyeli sohbeti, sonbaharı ve Picasso’nun mavi dönemini severim.
Ve şarap severim ve olgun şiirin belirsizliğini.
Musevilere gelince, bir aşk ya da nefret sorunu değil onlar…
Kahve severim ve kokusunu kahvenin…
Dönemem kendime geri…
Aşk tereddüt ediyorsunuz demektir.
Tutkunun da bir maskesi var.
Yoruldum maskemden, oyunumdan ve yorgunluğumdan…
Utanç verici: aşktan ölmemiz savaş zamanında…
Nasıl da severim yüksek topukları…
Yoktur aşkta eşitlik. İki dünya, sessiz kalındığında,. uyumdan çok çatışma içinde olan, geçmiş anılara geri dönen…
Severim bu anıları, spazmları, sözcüklerden ve görevlerden kurtulmuş olan…
Boşlarım boşu, her şey boş.
Ölüme eşlik etmek öğretti bize, ölümün sesi olmadığını…
Bir parçayız, bir ada değiliz biz… Demiyoruz, kültürel olarak Doğu tümüyle Doğu’dur, Batı tümüyle Batı…
Bu kavşakta, eleştiriden yardım almak için bağırıyoruz…
Büyüyemez kimse sekterlik içinde….
Almayacağız yanımıza hiçbir şey. Al yatağımı, kitaplarımı, ilaçlarımı. Al yokluğumu, hepsini…
Şiir nedir? Şiir bu kozmik sessizliği yazmaktır…
Hangi denizi geçeceğiz? “Akdeniz ve Kızıldeniz”…
Bir güneş var mı orada? Düş görebilir mi kişi, başkalarıyla otururken? İzleyemez kimse bir dalgayı, batarken dalga denize…
Kırktan sonra her yaş eşittir.
Vasiyet edecek yok bir şeyim.
Yok bir sır hayatımda…
Hayatım şiirimin skandalıdır. Şiirim de hayatımın skandalı….
Barıştır uyku…
Kimse bulamaz kimseyi.
Sokaklarda yürüyor deniz. Görmüyorum bir sahil…
1987
Mahmud Derviş
